Túi vải đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt khi ý thức bảo vệ môi trường ngày càng được nâng cao. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi túi vải xuất hiện từ khi nào và có những loại túi vải nào đang được sử dụng phổ biến? Hãy cùng khám phá hành trình thú vị của túi vải từ quá khứ đến hiện tại. full-width

Lịch Sử Ra Đời Của Túi Vải

Hành trình lịch sử của túi vải qua các thời kỳ
Thời kỳ sơ khai - Khi túi vải chỉ là vật dụng sinh hoạt đơn giản. Túi vải có lịch sử lâu đời hàng ngàn năm, xuất hiện gần như đồng thời với sự phát triển của ngành dệt may. Từ thời cổ đại, con người đã biết sử dụng các loại vải thô từ sợi thực vật như lanh, cói, và bông để tạo ra những chiếc túi đơn giản phục vụ việc đựng đồ, mang hàng hóa trong sinh hoạt hàng ngày. Ở Trung Đông và châu Âu thời trung cổ, túi vải bằng vải lanh và vải bố được sử dụng rộng rãi bởi các thương nhân để vận chuyển hàng hóa. Những chiếc túi này thường có kích thước lớn, được may chắc chắn để chịu được trọng lượng của ngũ cốc, gia vị và các mặt hàng khác.

Thế kỷ 19-20 - Túi vải trở thành vật dụng phổ biến
Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, khi ngành công nghiệp dệt may phát triển mạnh mẽ, túi vải bắt đầu được sản xuất hàng loạt với nhiều kiểu dáng và mục đích sử dụng khác nhau. Túi vải bố (canvas bag) và túi vải cotton trở thành lựa chọn ưa thích cho việc mua sắm hàng ngày tại các chợ và cửa hàng.
Tại Mỹ và châu Âu, các cửa hàng tạp hóa thường cung cấp túi vải có in logo của họ như một hình thức quảng cáo. Đây có thể coi là tiền thân của túi vải quảng cáo như chúng ta thấy ngày nay.

Thời kỳ túi nhựa thống trị (1970-1990)
Một bước ngoặt lớn xảy ra vào những năm 1970 khi túi nhựa nilon được phát minh và nhanh chóng thay thế túi vải nhờ chi phí sản xuất rẻ và sự tiện lợi. Trong khoảng 30 năm, túi vải gần như bị lãng quên và túi nhựa trở thành lựa chọn phổ biến trên toàn cầu.

Sự trở lại mạnh mẽ của túi vải (Từ những năm 2000)
Khi thế giới bắt đầu nhận ra tác hại nghiêm trọng của rác thải nhựa đối với môi trường, túi vải đã có một "cuộc tái sinh" ấn tượng. Năm 2002, Bangladesh trở thành quốc gia đầu tiên cấm sử dụng túi nhựa. Sau đó, nhiều quốc gia châu Âu, châu Á và các thành phố lớn trên thế giới đã áp dụng các chính sách hạn chế hoặc cấm túi nhựa, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển trở lại của túi vải. Hiện nay, túi vải không chỉ là công cụ bảo vệ môi trường mà còn trở thành một xu hướng thời trang và phong cách sống xanh được nhiều người ưa chuộng.

Túi vải tự hủy sinh học là gì?
Túi vải tự hủy sinh học (biodegradable fabric bag) là loại túi vải được làm từ các vật liệu có khả năng phân hủy hoàn toàn trong môi trường tự nhiên nhờ hoạt động của vi sinh vật. Các loại vật liệu thường được sử dụng bao gồm:

Sợi tre: Được chiết xuất từ cây tre tự nhiên, có khả năng phân hủy hoàn toàn trong 1-2 năm. Sợi bắp (PLA - Polylactic Acid): Làm từ tinh bột ngô, sắn hoặc mía, phân hủy trong 6-12 tháng trong điều kiện thích hợp. Sợi cây gai dầu (Jute): Sợi tự nhiên có nguồn gốc thực vật, phân hủy nhanh trong môi trường đất. Cotton hữu cơ: Trồng không sử dụng hóa chất, phân hủy trong khoảng 5-6 tháng

Điểm đặc biệt của túi vải tự hủy sinh học là sau khi kết thúc vòng đời sử dụng, chúng có thể được chôn lấp hoặc ủ compost, và sẽ tự phân hủy thành các thành phần hữu cơ vô hại cho môi trường.

Sự khác biệt giữa túi vải tự hủy sinh học và túi vải thông thường
Về nguyên liệu sản xuất
Túi vải thông thường thường được làm từ: Cotton thông thường (trồng sử dụng nhiều hóa chất và thuốc trừ sâu). Vải polyester (làm từ dầu mỏ, không thể phân hủy). Vải canvas pha trộn (kết hợp nhiều loại sợi tự nhiên và tổng hợp). Vải không dệt (non-woven fabric) từ polypropylene

Túi vải tự hủy sinh học được sản xuất từ: Nguyên liệu thực vật 100% tự nhiên: Đây là các loại sợi được chiết xuất trực tiếp từ thực vật như tre, gai dầu (jute), lanh (linen), gai (hemp), và cotton hữu cơ. Điều quan trọng là chúng không qua quá trình tổng hợp hóa học hay pha trộn với chất dẻo/polymer nhân tạo. Ví dụ, sợi tre được chiết xuất từ thân cây tre qua quá trình nghiền và kéo sợi cơ học không dùng hóa chất độc hại; sợi gai dầu được lấy từ thân cây qua quy trình thu hoạch, ngâm rửa và tách sợi tự nhiên. Sợi có chứng nhận hữu cơ: Đặc biệt là cotton hữu cơ được trồng hoàn toàn không sử dụng thuốc trừ sâu hay phân bón hóa học, phải đạt các tiêu chuẩn quốc tế như GOTS (Global Organic Textile Standard) hoặc OCS (Organic Content Standard). Vật liệu có khả năng phân hủy hoàn toàn: Tất cả các thành phần đều có thể phân hủy trong tự nhiên mà không để lại chất độc hại, khác hoàn toàn với các loại vải pha trộn polyester, nylon hay vải không dệt từ polypropylene.

Về khả năng phân hủy. Đây là điểm khác biệt quan trọng nhất:
Túi vải thông thường:
Túi vải cotton tự nhiên có thể phân hủy nhưng mất từ 5 tháng đến 5 năm tùy điều kiện. Túi vải polyester hoặc vải pha trộn có thể mất từ 20-200 năm mới phân hủy. Vải không dệt từ polypropylene gần như không thể phân hủy hoàn toàn
Túi vải tự hủy sinh học:
Phân hủy hoàn toàn trong thời gian ngắn (từ 3 tháng đến 2 năm). Không để lại chất độc hại trong đất hoặc nước. Có thể ủ compost để tạo phân bón hữu cơ

Về quy trình sản xuất
Túi vải thông thường:
Sử dụng nhiều hóa chất trong quá trình trồng trọt (cotton thông thường): Cây cotton là một trong những cây trồng tiêu thụ thuốc trừ sâu nhiều nhất thế giới, chiếm khoảng 16% tổng lượng thuốc trừ sâu toàn cầu mặc dù chỉ chiếm 2.5% diện tích đất canh tác. Cotton thông thường sử dụng nhiều loại hóa chất như thuốc trừ sâu (organophosphates, pyrethroids), thuốc diệt cỏ (glyphosate, paraquat), phân bón hóa học (đạm, lân, kali), và các chất kích thích sinh trưởng. Những hóa chất này gây ô nhiễm nguồn nước, giết chết ong và côn trùng có ích, làm nghèo đất canh tác, và có thể gây hại sức khỏe nông dân cũng như để lại dư lượng trên sản phẩm cuối cùng. Tiêu thụ lượng nước lớn trong sản xuất. Có thể sử dụng thuốc nhuộm hóa học gây ô nhiễm như clo để tẩy trắng, formaldehyde chống nhăn, và thuốc nhuộm tổng hợp chứa kim loại nặng

Túi vải tự hủy sinh học:
Nguyên liệu được trồng theo tiêu chuẩn hữu cơ. Quy trình sản xuất thân thiện với môi trường. Sử dụng thuốc nhuộm tự nhiên hoặc thuộc da thân thiện

Về độ bền và khả năng sử dụng
Túi vải thông thường: Độ bền cao, có thể sử dụng hàng năm. Chịu lực tốt, phù hợp đựng đồ nặng. Dễ giặt và bảo quản
Túi vải tự hủy sinh học: Độ bền trung bình đến khá (phụ thuộc vào loại vật liệu). Cần bảo quản cẩn thận hơn để kéo dài tuổi thọ. Thường có khả năng chịu lực tốt nhưng hạn chế hơn so với vải tổng hợp
Về giá thành
Túi vải thông thường: Giá thành phổ biến từ 10.000 - 50.000 VNĐ tùy kích thước và chất liệu. Dễ tìm kiếm và mua sắm. Nhiều lựa chọn về mẫu mã và kiểu dáng. 
Túi vải tự hủy sinh học: Giá thành cao hơn 30-100% do nguyên liệu và quy trình sản xuất đặc biệt. Chưa phổ biến rộng rãi trên thị trường. Lựa chọn mẫu mã còn hạn chế.

Nên chọn loại túi vải nào? Cả hai loại túi vải đều có ưu điểm riêng và đều tốt hơn nhiều so với túi nhựa dùng một lần. Việc lựa chọn phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích sử dụng của bạn.
Chọn túi vải thông thường khi: Bạn cần túi bền bỉ để sử dụng lâu dài nhiều năm.Mục đích sử dụng hàng ngày với tần suất cao. Ngân sách hạn chế nhưng vẫn muốn góp phần bảo vệ môi trường

Chọn túi vải tự hủy sinh học khi: Bạn muốn lựa chọn thân thiện với môi trường nhất có thể. Sẵn sàng đầu tư nhiều hơn cho sản phẩm xanh. Có ý thức về việc xử lý rác thải đúng cách sau khi túi hết tuổi thọ

Điều quan trọng nhất không phải là chọn loại túi nào, mà là việc sử dụng túi vải thay thế hoàn toàn cho túi nhựa và tận dụng tối đa tuổi thọ của mỗi chiếc túi. Một chiếc túi vải được sử dụng hàng trăm lần sẽ luôn tốt hơn cho môi trường so với việc mua rất nhiều túi mới dù là túi tự hủy sinh học.

Xu hướng phát triển của túi vải trong tương lai
Ngành công nghiệp túi vải đang không ngừng đổi mới với nhiều công nghệ và vật liệu mới:
Vải từ nấm: Các nhà khoa học đang nghiên cứu sản xuất vải từ sợi nấm, có khả năng phân hủy nhanh và bền vững. Vải tái chế: Sử dụng vải phế liệu hoặc chai nhựa tái chế để tạo ra túi vải mới. Công nghệ nano: Áp dụng công nghệ nano để tăng độ bền và khả năng chống nước cho túi vải tự hủy
In ấn sinh học: Sử dụng mực in từ thực vật thay thế mực hóa học

Qua một số thông tin phía trên bạn cũng thấy rằng:
Từ những chiếc túi vải đơn giản thời cổ đại đến túi vải tự hủy sinh học hiện đại, hành trình phát triển của túi vải phản ánh sự thay đổi trong nhận thức và trách nhiệm của con người đối với môi trường. Dù là túi vải thông thường hay túi vải tự hủy sinh học, điều quan trọng là chúng ta hãy thay đổi thói quen tiêu dùng, giảm thiểu sử dụng túi nhựa và tận dụng tối đa mỗi chiếc túi vải để bảo vệ hành tinh xanh cho thế hệ tương lai. 

Hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ: mang theo túi vải khi đi mua sắm, tặng túi vải thay vì quà tặng trong bao bì nhựa, và lan toa thông điệp sống xanh đến những người xung quanh. Mỗi chiếc túi vải bạn sử dụng chính là một bước chân nhỏ hướng tới tương lai bền vững hơn!